Cơ quan điều tra cáo buộc, từ 12 năm trước, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã vạch ra kế hoạch dùng t.iền để thâu tóm Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB).
Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy t.ố bà Trương Mỹ Lan cùng 85 bị c.an khác, trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị liên quan.
12 năm trước, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã vạch ra kế hoạch dùng t.iền để thâu tóm SCB
T.N
Quyền lực tuyệt đối tại SCB
Theo kết luận điều tra, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát sở hữu “hệ s.inh thái” gồm hơn 1.000 doanh n.ghiệp là các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước.
Để có nguồn vốn duy trì hoạt động cho “đế chế” của mình, bà Trương Mỹ Lan tiến hành thu mua cổ phần, thao túng một s.ố ngân hàng tư nhân, gồm Ngân hàng TMCP Sài Gòn (cũ), Ngân hàng TMCP Việt Nam Tín Nghĩa và Ngân hàng TMCP Đệ Nhất.
Năm 2011, bà Lan muốn sáp nhập 3 ngân hàng thành một. Nhưng để l.àm được việc này, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát hiểu rằng mình phải sở hữu ít nhất 65% cổ phần để có thể th.ông qua bằng bỏ phiếu, các cổ đông khác kh.ông thể chống đối.
Kế hoạch thâu tóm được vạch ra. Chỉ trong thời gian ngắn, bằng hình thức thu mua rồi nhờ người đứng tên, tính đến tháng 12.2011, bà Trương Mỹ Lan lần lượt nắm giữ hơn 81,4%, 98,7% và 80,4% cổ phần của 3 ngân hàng nêu trên.
Tháng 11.2012, thương vụ sáp nhập thành công như dự kiến, SCB được thành lập. L.úc này, bà Lan đã sở hữu hơn 85,6% cổ phần của SCB. Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát chưa dừng lại mà tiếp tục mua gom thêm cổ phần.
Tính đến đầu năm 2018, t.ỷ lệ bà Lan sở hữu cổ phần tại SCB lên tới hơn 91,5%. S.ố cổ phần còn lại thuộc sở hữu khoảng 4.000 cổ đông nhỏ lẻ.
Vẫn theo kết luận điều tra, biết rõ quy định pháp luật chỉ cho một cá nhân sở hữu kh.ông quá 5% cổ phần của một ngân hàng, bà Trương Mỹ Lan đã nhờ 26 cá nhân, pháp nhân đứng tên giúp; bản thân mình chỉ trực tiếp đứng tên gần 5%, cho đúng quy định.
Với việc sở hữu gần như tuyệt đối về cổ phần, bà Lan đưa người của mình hoặc sử dụng các cá nhân mà mình tin tưởng, đều là người có trình độ, hoạt động lâu năm trong lĩnh vực ngân hàng, để bố trí vào các vị trí chủ chốt tại SCB; trả lương cho họ từ 200 – 500 tr.iệu đồng/tháng.
Trong s.ố này, ông Bùi Anh Dũng được Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đ.ánh giá là hiền lành, “kh.ông quậy phá” và được lòng người; do đó, sắp xếp qua nhiều vị trí lãnh đạo, đến tháng 12.2020 thì lên chức Chủ tịch HĐQT SCB.
Mặc dù kh.ông có tên trong ban lãnh đạo SCB, nhưng trên thực tế, bà Trương Mỹ Lan có quyền lực chi phối mọi hoạt động của ngân hàng này, kể cả về nhân sự hay hoạt động tín dụng.
Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát sử dụng SCB như một công cụ tài chính để huy động t.iền gửi của người dân và các t.ổ ch.ức; sau đó cho các công ty thuộc “hệ s.inh thái” Vạn Thịnh Phát vay, phục vụ mục đích cá nhân của mình.
Chỉ tính riêng hành vi th.am ô, bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc ch.iếm đoạt của SCB hơn 304.000 tỉ đồng
T.N
Vay hơn 1 tr.iệu tỉ đồng, dùng vào việc gì?
Để “rút r.uột” SCB, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo cấp dưới nhờ hoặc thuê người đứng tên để thành lập các công ty “ma”. Những công ty này thực tế kh.ông có hoạt động kinh doanh gì, được “khai s.inh” chỉ với mục đích duy nhất là lập khống hồ s.ơ nhằm hợp thức hóa các khoản g.iải ngân từ SCB.
Theo Cơ quan CSĐT Bộ Công an, giúp sức cho bà Lan kh.ông chỉ là dàn “vệ tinh” tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB mà còn là các đối tượng thuộc nhóm công ty thẩm định giá, th.ông qua việc nâng khống giá trị tài sản đảm bảo của các công ty.
Hậu quả, từ tháng 1.2012 – 10.2022, SCB đã cho các công ty liên quan đến bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm vay hơn 1 tr.iệu tỉ đồng, tổng dư nợ kh.ông có khả năng thu hồi lên tới hơn 677.000 tỉ đồng.
Trong đó, từ tháng 2.2018 – tháng 10.2022, bằng việc lập khống 916 hồ s.ơ vay vốn, bà Trương Mỹ Lan ch.iếm đoạt hơn 304.000 tỉ đồng của SCB, bị đề nghị truy t.ố về hành vi th.am ô tài sản.
Từ tháng 1.2012 – 12.2017, với thủ đoạn tương tự, bà Lan gây thiệt hại cho SCB hơn 64.000 tỉ đồng. Nhưng vì thời điểm này bộ luật T.ố tụng hình sự chưa quy định về hành vi th.am ô trong lĩnh vực tư nhân, nên bà Lan chỉ bị đề nghị truy t.ố về hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng.
Khai tại cơ quan điều tra, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cho biết t.iền vay từ SCB được sử dụng để trả nợ gốc, lãi các khoản vay trước; trả nợ vay cho bạn bè, người thân; trả chi phí hoạt động của SCB (các khoản chi kh.ông thể hạch toán); trả t.iền mua lại dự án; trả t.iền công cho các cá nhân đứng tên hộ công ty…
Cơ quan CSĐT Bộ Công an nhận định, hành vi phạm tội của bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm có dự mưu từ trước; được chuẩn bị, t.ổ ch.ức thực hiện hết sức công phu, tỉ mỉ và có “kịch bản”; thao túng, lũng đoạn, bất chấp quy định pháp luật.
“Đây là t.ổ ch.ức phạm tội có quy mô rất lớn, hoạt động hết sức manh động nhưng cũng rất tinh vi, xảo quyệt; hậu quả gây ra là đặc biệt lớn về kinh tế, ảnh hưởng kh.ông nhỏ đến hoạt động của ngành ngân hàng, uy tín của Nhà nước trong quản lý kinh tế”, kết luận điều tra nêu.
