Chuyên gia cảnh báo nhiều tài xế đang vô tình rút ngắn tuổi thọ hộp số do những thói quen sử dụng sai cách.
Hộp số là một trong những bộ phận quan trọng và phức tạp nhất trên ôtô, đảm nhiệm vai trò truyền lực từ động cơ đến bánh xe.
Tuy nhiên, nhiều tài xế hiện nay lại đang sử dụng xe mà không quan tâm đúng mức đến cách vận hành và bảo dưỡng hộp số, dẫn đến tình trạng xuống cấp nhanh chóng.
Chuyển số sai cách
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến hộp số nhanh hỏng là thói quen chuyển số không đúng cách, đặc biệt với xe số tự động. Tài xế thường chuyển từ “D” (Drive) sang “R” (Reverse) khi xe chưa dừng hẳn, hoặc từ “P” (Park) sang các chế độ khác trong khi chân vẫn còn đạp phanh không dứt khoát. Những thao tác này tạo ra lực xung kích lên hộp số, lâu dài sẽ gây mòn và hư hỏng các bánh răng bên trong.
Chuyên gia cơ khí ôtô đến từ Đức, ông Karl Mertens – người có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hộp số tự động, nhận định:
“Hộp số được thiết kế để hoạt động trong điều kiện chuyển số êm ái và có kiểm soát. Việc thay đổi số đột ngột khi xe còn đang lăn bánh là hành động có thể khiến cấu trúc cơ khí bên trong bị tổn thương nghiêm trọng”.
Không thay dầu hộp số định kỳ
Dầu hộp số có vai trò bôi trơn, làm mát và truyền lực. Tuy nhiên, nhiều tài xế có tâm lý “dầu hộp số không cần thay” hoặc kéo dài chu kỳ thay dầu quá lâu.
Khi dầu bị ôxy hóa, nhiễm bẩn hoặc mất độ nhớt, khả năng bảo vệ các chi tiết cơ khí giảm sút rõ rệt, dẫn đến ma sát, nóng máy và mài mòn nhanh chóng.
Một số mẫu xe hiện nay được quảng cáo sử dụng “dầu hộp số trọn đời”, nhưng ông Mertens khuyến cáo, ngay cả khi nhà sản xuất không yêu cầu thay dầu, điều kiện sử dụng thực tế như thời tiết nóng ẩm, kẹt xe, tải nặng vẫn khiến dầu xuống cấp. Việc thay dầu hộp số sau mỗi 60.000–80.000 km là cần thiết để kéo dài tuổi thọ.
Tăng tốc và phanh gấp thường xuyên
Việc tăng ga đột ngột hoặc phanh gấp liên tục khiến hộp số phải điều chỉnh tỉ số truyền liên tục và nhanh chóng. Điều này gây áp lực lớn lên các bộ ly hợp và van thủy lực bên trong hộp số, lâu dài làm giảm độ bền và hiệu suất làm việc.
Bảo dưỡng không đúng cách
Việc sửa chữa, vệ sinh hoặc thay dầu hộp số không đúng quy trình, chẳng hạn dùng sai loại dầu hoặc không xả hết dầu cũ cũng là nguyên nhân dẫn đến hỏng hóc. Một số garage không chính hãng thường bỏ qua quy chuẩn kỹ thuật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến vận hành sau này.
Hộp số là bộ phận khó sửa, đắt đỏ và nhạy cảm với cách sử dụng. Do đó, việc thay đổi thói quen vận hành, bảo dưỡng đúng lịch và kỹ thuật là yếu tố then chốt để giúp xe bền bỉ hơn.
“Đừng đợi đến khi hộp số phát ra tiếng kêu hoặc xe giật mới đưa đi kiểm tra lúc đó đã là quá muộn”, ông Mertens cảnh báo.
